Skąd się biorą przekonania i jaki mają na nas wpływ?

 

Zakładamy, że jest to prawda obiektywna i absolutna. Przekonanie to wyobrażenie tkwiące w umyśle, które nim włada. Każdy z nas dąży do tego,  aby zachować się w zgodzie ze swoimi przekonaniami, dlatego mają one wpływ na nasze decyzje, wybory, cele. Przekonania gromadzą się w podświadomości i powracają do nas w dokładnie takiej formie, w jakiej zostały zapamiętane przez podświadomość, a my myślimy i zachowujemy się w sposób z nimi zgodny.  Mogą one działać na naszą korzyść wtedy, kiedy pełnią  rolę wspierającą, pozwalającą nam osiągnąć zamierzone cele – mówimy o nich wówczas „przekonania uskrzydlające”. Wśród przekonań są też takie, które ograniczają nasze działanie i powodują, że włączają się hamulce, przez które nie osiągamy zamierzonych celów. Te przekonania nazywamy ograniczającymi. Przekonania tworzą naszą swoistą mapę/kompas, która kierunkuje nasze działania.

 

Gdzie leży źródło przekonań i co wpływa na ich powstawanie?

 

Mechanizm powstawania przekonań

Rozpocznę od przykładu, który pokazuje mechanizm powstawania przekonań. Wyobraźmy sobie taki przykład: myśl to siedzisko krzesła, a uporządkowane informacje mówiące, że jest ona prawdziwa, to nogi do krzesła. Mamy więc myśl, która jeśli zostanie podparta wieloma przykładami, staje się przekonaniem. Mówiąc na przykład: „ludziom nie można ufać”, wyrażamy myśl, która może zmienić się  w przekonanie, jeśli jej właściciel znajdzie wystarczająco dużo przykładów  (nóg od krzesła), które dowiodą jej prawdziwości.

 

Wpływ oceny i założeń na przekonania

„Napływające informacje są kanalizowane za pośrednictwem myśli automatycznych („Czy ona mnie odrzuciła?”), a następnie oceniane w kontekście podstawowych założeń („Jeśli nie zyskuje aprobaty, to znaczy, że jestem bezwartościowy”). Owe założenia wiążą się ze schematem osobistym („Nie da się mnie kochać”) – wzmacniają negatywne przekonania oraz potwierdzają słuszność lęku i nieufność względem innych”. Negatywne schematy osobiste typu: „nie da się mnie kochać”, „jestem bezwartościowy” powodują, że dana osoba koncentruje się częściej na tych informacjach, które zgadzają się ze schematem, co powoduje jego wzmocnienie.

 

Źródła pierwszych przekonań w dzieciństwie

Nasze pierwsze przekonania mają swoje źródło w dzieciństwie. W pierwszych latach życia umysł dziecka jest niezwykle chłonny, przyjmuje sugestie i przekonania wypowiadane przez najbliższe otoczenie. Im więcej negatywnych opinii słyszy dziecko na temat świata i siebie, tym pesymistyczniejsze przekonania gruntują się w jego podświadomości. Zasłyszane od najbliższych i przyjaciół opinie mają istotny wpływ na budowanie samooceny i poczucia własnej wartości. W pierwszych latach życia słyszy po raz pierwszy komunikaty budujące jego mapę świata  i system przekonań o sobie ( „jesteś bystry”, „jesteś energiczny”), innych („ludziom nie można ufać”, „oni są źli”), świecie („w życiu nie ma nic za darmo”).

 

Wpływ okoliczności życiowych na kształtowanie przekonań

Przekonania kształtowane są również przez okoliczności, jakie pojawiają się na naszej drodze życiowej, np. spotkanie z ciekawym człowiekiem, który zaraził nas pasją, nauczyciel, który odkrył potencjał  itd.
Przekonania mają wiele źródeł. Należą do nich: wychowanie w rodzinie, szkole, modelowanie przez ważne dla nas osoby (rodzice, dziadkowie, przyjaciele, nauczyciele, znajomi), doświadczenia z przeszłości.

 

Rola otoczenia w kształtowaniu przekonań

Czynnikiem wpływającym na powstawanie przekonań jest otoczenie, w jakim przebywamy.  Człowiek ma skłonność do przejmowania zachowań, sposobu myślenia od ludzi, z którymi przebywa, którzy są mu bliscy. Przebywanie w kręgu ludzi, którzy mają wiele kompleksów, pesymistyczne nastawienie do ludzi i świata, wpływa na to, że takie przekonania o ludziach i świecie zostają w naszej świadomości.  Wpływ na budowanie w nas przekonań uskrzydlających mają z kolei ludzie z wysokim poczuciem własnej wartości, wysoką samooceną, pozytywnym nastawieniem do świata i ludzi.

 

Wpływ doświadczeń osobistych i zawodowych na przekonania

Kolejnym czynnikiem wpływającym na powstawanie przekonań są nasze doświadczenia osobiste, zawodowe, np. jeśli często słyszeliśmy słowa „jesteś pracowity”, będzie to miało wpływ na ugruntowanie takiego przekonania o sobie i naszą samoocenę. Jeśli doświadczyliśmy tego, że kilkakrotnie ktoś nas wykorzystał/oszukał, może to wpłynąć na ugruntowanie się przekonania typu: „ludziom nie można ufać”.

 

Wpływ wyobraźni na kształtowanie przekonań

Wpływ na powstawanie naszych przekonań ma też nasza wyobraźnia, tzn. jeśli robimy wizualizacje naszych celów/planów/działań to w tych myślach pojawiają się przekonania wpływające na nasz sukces.

 

Jaki jest wpływ przekonań na nas i nasze życie?

Nasze przekonania o sobie mają wpływ na naszą samoocenę, poczucie wartości.  Przekonania z kategorii „uskrzydlające” wzmacniają naszą samoocenę i poczucie wartości. Te z kategorii „ograniczające” przynoszą skutek odwrotny. To, jak myślimy o innych ludziach, ma wpływ na to, jakie relacje z nimi budujemy i jaka jest ich jakość. Od tego zależy rozmiar kręgu znajomych, trwałość przyjaźni, budowanie trwałych związków opartych na miłości i zaufaniu. Ma to znaczny wpływ na kontakty w pracy. Przekonania wpływają na nasze poczucie satysfakcji z życia, silnie oddziałują na przeżywane emocje. Kiedy towarzyszą nam „uskrzydlające” przekonania, to doświadczamy emocji przyjemnych, takich jak: poczucie własnej wartości, satysfakcja, szczęście, akceptacja, zachwyt;  przy „ograniczających” przekonaniach towarzyszą nam zaś emocje nieprzyjemne, takie jak: frustracja, niechęć, gniew.

 

Przekonania są schematem naszych przyszłych działań. Kiedy mamy w swojej świadomości te „uskrzydlające” typu: „mogę”, „zrobię” , „jestem kreatywny” to pozwala nam to osiągać zamierzone cele i być szczęśliwym. Kiedy w naszej głowie dużo miejsca zajmują te „ograniczające”, nie osiągamy zamierzonych celów.

 

Stres wywoływany jest nie tylko przez wydarzenia stresujące, ale również przez to, w jaki sposób te wydarzenia postrzegamy. Irracjonalne myśli, wynikające z pewnych irracjonalnych przekonań, są najprostszym sposobem, by się zdenerwować, zestresować i odczuć nieprzyjemne emocje.

 

Przekonania naprawdę utrudniające życie i szkodliwe dla naszego dobrego samopoczucia najczęściej dotyczą oceny naszych możliwości, relacji z innymi ludźmi, miłości, przyczyn i skutków wielu działań i wielu innych aspektów życia.

 

Każde przekonanie determinuje nasze  zachowania i postrzeganie świata, co ma ogromny  wpływ na to, jakie emocje i przeżycia – przyjemne lub nieprzyjemne –  pojawiają się w zależności od konkretnych przekonań. Od nich właśnie zależy to, w jaki sposób jesteśmy odbierani i postrzegani przez inne osoby.

 

Odkryj wpływ przekonań na życie i relacje. Zapisz się na Kurs Coachingu Warszawa i zdobądź narzędzia do transformacji przekonań ograniczających na korzystne dla sukcesu i pełni życia.